- Home
- Inspiratie
- Chéran - Baas In Eigen Meent
Chéran - baas in eigen meent
Afbeelding

Cherán is ‘een plaats van angst’, althans dat betekent het in de Purépecha-taal. De kleine Mexicaanse gemeente dankt haar naam aan de grillige pieken en afgronden - een gebied waar je op je passen moet letten.
Tot 2011 was het ook in een ander opzicht een plaats van angst. Corruptie en criminaliteit hielden het stadje in een verstikkende greep. Drugsmaffia, lokale overheid en politie waren nauw verweven. Illegale houtkap, drugscriminaliteit, bedreigingen, kidnapping en moord waren aan de orde van de dag.
Maar in de nacht van 15 april 2011 kwam het volk in opstand. Onder leiding van oudere vrouwen namen zij het heft in eigen hand. Ze gingen de illegale houtkappers met stenen en vuurwerk te lijf.
De politie schoot de criminelen te hulp. Een van de opstandelingen werd doodgeschoten. Maar de mensen stapten over hun angst heen en joegen de maffia, de politie en de corrupte politici de stad uit.
Nadat ze zich ontdaan hadden van hun corrupte leiders, stonden ze voor de vraag ‘hoe nu verder?’ De ouderen werden geraadpleegd: ‘Hoe organiseerden onze voorouders hun samenleving?’
Chéran wordt nu geleid door een (partijloos) comité van wijzen. Over alle onderwerpen die impact op de hele gemeenschap hebben, wordt in volksraadplegingen besloten. De oudere vrouwen organiseren daarvoor kampvuurtjes, waar omheen gediscussieerd wordt wat goed is voor de gemeenschap. ‘Het vuur zorgt voor eenheid.’
Mannen en vrouwen vormen een vrijwillige militie om hun stad te beschermen. Zij staan in dienst van de gemeenschap. Voor macht en corruptie is geen plaats meer.
Chéran vormt nu een oase van rust en geluk, in een gewelddadig land. Onder goedkeuring van de regionale (Michoacan) en landelijke overheden.
In het nieuwe systeem is weer plaats voor gemeenschappelijke initiatieven, voor de meent. Bedrijven werken voor de lokale markt , zoals een gezamenlijke groentetuin (die ook voor verkoop op omliggende markten levert), een houtzagerij en een waterzuiveringsinstallatie (de grootste regenwateropvang van heel Latijns Amerika).
De angst is verdwenen uit Chéran. Het is economisch gezien nog steeds een arme gemeente, maar de mensen voelen zich rijk.
Een voorbeeld voor ons?
Kunnen wij iets leren van de succesvolle lokale revolutie in Chéran? Aantrekkelijk klinkt het in ieder geval.
Maar:
- De bevolking van Chéran is van oudsher veel hechter en homogener dan de bevolkingssamenstelling in een gemiddelde Nederlandse gemeente. Bovendien is het met zo’n 17.000 inwoners maar een kleine gemeenschap.
- De inwoners hebben bovendien redelijk vergaande rechten op zelfbestuur, vanwege hun inheemse achtergrond. Zo is dat geregeld in Mexico.
- De criminaliteit en corruptie waren zo ernstig dat de mensen er compleet zat van waren. De snelkookpan waar onze samenleving in zit, heeft nog niet de temperatuur bereikt die nodig is voor zo’n radicale beweging. Nog niet…
Ondanks deze verschillen kan Chéran een inspirerend voorbeeld voor ons zijn. Zouden wij niet ook massaal een veilige, eerlijke samenleving verkiezen boven de polarisatie en de onmacht waar we in leven? Wat let ons om te zoeken naar verbinding in onze eigen omgeving om samen meer autonomie naar ons toe te trekken?
Al Jazeera maakte een inspirerende documentaire over Chéran. En op youtube staat een ander portret van de stad.
Beide zijn Spaanstalig en Engels ondertiteld.